یادداشت حقوقی/سیاسی-سبحان طیبی 8/9/1390

اخیرا طرح کاهش رابطه با دولت انگلیس در مجلس شورای اسلامی با فوریت به تصویب وجزئیات آن هم تصویب شد وشورای نگهبان آن را تائید کرد.بنابر این تصویب سطح روابط دیپلماسی از سفیر به کاردار کاهش پیدا کرد.این اقدام جمهوری اسلامی ایران درواقع جوابی محکم بر سوء رفتارهای مکرر انگلیس بوده که چه در خاک ایران وچه خارج از ایران مرتبا تحرکاتی را داشته که برخلاف مصلحت وامنیت جمهوری اسلامی ایران بوده است وبه نظر می رسد که این یک اقدام خفیف در مقابل آن همه تحرکات غیر قانونی ودر اثر دشمنی با ایران بوده است.البته هر کشوری حق دارد ارتباط خود را با دول وملل مختلف در سطح بین المللی تنظیم نماید وکشوری هم حق اعتراض ندارد.کشور انگلیس هم باید توجه داشته باشد که این یک اقدام خفیف بوده وممکن است در آینده نه چندان دور جمهوری اسلامی در خصوص کلیت رابطه با آن کشور بازبینی انجام دهد .

اما در این میان اشاره به نکاتی مد نظر است:

-در پی این اقدام ایران عده ای  از مردم عزیزمان در مقابل سفارت انگلیس تجمع واعتراض خود را اعلام نمودند اما در این میان برخی از عزیزان به سفارت تعرض کرده اند که این مسئله در شان ما نیست وما نبایستی بهانه به دست انگلیس داده  که بتواند بر علیه جمهوری اسلامی پرونده سازی کند.

به هر حال ما یک تجربه در این زمینه داشته وآن هم  اشغال لانه جاسوسی،سفارت آمریکا بوده که در دیوان بین المللی محکوم شدیم هر چند که اخلاقا حق با ایران بود.بنابراین به نظر می رسد که ادامه این تحولات را بدست دولتمردان بدهیم تا خود تصمیم بگیرند واز هرگونه تعرض به داخل سفارت پرهیز کنیم.

-بر طبق کنوانسیون وین:

مسكن و محل زندگي مأموران ديپلماتيك از مصونيت برخوردار است و در ماده 30 كنوانسيون تصريح شده كه محل زندگي ديپلمات از همان مصونيت‌هاي مقرر در مورد اماكن مأموريت برخوردار است. در واقع تعريف اماكن مأموريت كه در آن تنها به محل زندگي رئيس مأموريت اشاره دارد، با توجه به مفاده ماده 30، به محل زندگي مأموران ديپلماتيك نيز تسري مي‌يابد. بدين ترتيب محل زندگي مأمور ديپلماتيك از تعرض مصون بوده و مي‌بايد مورد حمايت و حفاظت قرار گيرد. ورود به آن ممكن نمي‌باشد مگر با رضايت رئيس مأموريت ديپلماتيك. اوراق و اسناد متعلق به ديپلمات و همچنين اموال وي نيز از تعرض مصون است و از همان احترام و حفاظت مقرر در مورد اماكن مأموريت برخوردار مي‌باشد. اين قاعده همچنین درخصوص مكاني كه مأمور ديپلماتيك موقتاً در آن اقامت دارد صدق مي‌نمايد.

تفاوت مصونيت اماکن مأموريت و مسکن مأموران ديپلماتيک در آن است که در رابطه با محل اقامت مأموران، مصونيت تا زمان اقامت آنان مي‌باشد و بلا فاصله پس از ترک اين اماکن، مصونيت آنها  منتفي مي‌گردد در حاليکه مصونيت اماکن  مأموريت ناشي از ماهيت اين اماکن مي‌باشد  و در صورت عدم حضور مأموران در آن و حتي در موارد جنگ، اين امر تأثيري در وضعيت آنها از نظر مصونيت ندارد.

بنابراین به نظر می رسد اقدام جمهوری اسلامی در قبال انگلیس در قدم اول پسندیده بوده وانگلیس باید بداند که موضع گیری در مقابل ایران عواقبی دارد اما درادامه ما بدانیم که هرگونه تعرض به سفارتخانه ها برطبق کنوانسیون وین عواقب بین المللی دارد وهمانطور که ما ایرانیان همیشه شهره اخلاق ومنش انسانی در سطح داخلی وبین المللی بوده ایم به دور از حرکات احساسی وبر طبق منطق واستراتژی داخلی مانع تشکیل پرونده ای دیگر علیه جمهوری اسلامی در سطح بین المللی بشویم.